De ontwikkeling van rups naar vlinder is één van de meest bijzondere in het dierenrijk. Waar een rups door veel mensen wordt gezien als een vies insect, is een vlinder een prachtig beestje. De groei van rups naar vlinder kost voor het insect erg veel energie.
Eerste periode als rups
Een rups wordt geboren uit een eitje dat door een vlinder op een plant is gelegd. Zodra de rups uitkomt, eet het eerst het ei op. Dit vormt de eerste bron van energie. Vervolgens beginnen de meeste rupsen planten te eten. Vrijwel alle rupsen van vlinders zijn planteneters, maar er zijn ook rupsen die dode dierenresten eten. Rupsen kunnen draden maken waarmee zij zich vastmaken aan de plant. Zo vallen ze niet uit de plant. Deze draden zijn vergelijkbaar met de spinnenrag die een spin maakt.
Rupsen zijn er in alle soorten en maten. De allerkleinste rupsen verstoppen zich binnenin een blaadje en eten dit blaadje van binnenuit op. Andere rupsen zijn een stuk groter en eten meerdere blaadjes per dag. Vooral de grotere rupsen moeten zich beschermen tegen jagers, zoals wespen. Sommige rupsen zijn giftig, andere rupsen hebben bijvoorbeeld stekels op de huid.
Rups vormt een pop
Het tweede stadium in de ontwikkeling van rups naar vlinder is de popvorming. De rups heeft zich volgegeten en spint een pop om zichzelf heen. Binnenin deze pop begint de metamorfose van rups naar vlinder. Dit is van buitenaf niet zichtbaar. De rups ontwikkelt vleugels en wordt in feite een totaal ander insect. De duur van de popfase verschilt sterk per vlinder. Bij sommige soorten duurt het een dikke week, maar het kan zelfs vier jaar duren. Een pop zit op een beschutte plek en valt meestal niet op tussen de planten.
Van pop naar vlinder
In het laatste stadium van de ontwikkeling van rups naar vlinder komt de pop uit. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, kan de vlinder niet meteen uitvliegen. De meeste vlinders zijn korte tijd nog vrij zacht en week. De vleugels moeten nog worden 'opgepompt' met een vloeistof. Ook de tong is nog niet optimaal ontwikkeld. Een vlinder zal zich in dit stadium nog verbergen tussen de blaadjes van planten. Het is in deze fase immers een makkelijke prooi voor jagers. Hoe lang dit stadium duurt verschilt ook weer per vlinder. De periode dat een vlinder nog niet kan vliegen is echter een stuk korter dan de popfase.